Nüfus Kütüğü Nedir? Nüfus Kütüğünde Hangi Bilgiler Bulunur? Nüfus Müdürlükleri tarafından tutulmakta olan nüfus kütükleri ne işe yarar? Nüfus Kütükleri hakkında bilgiler.
NÜFUS KÜTÜKLERİNİN TUTULMASINA İLİŞKİN ESASLAR
Nüfus Kütüğü Nedir?
Nüfus kütükleri; aile kütüğü, özel kütük ve yedeklerinden oluşan kayıtların tümünü
kapsar.
Nüfus Kütüğü Neden Tutulur? Nüfus Kütüğü Tutulmasının Hukukî Dayanağı Nedir?
Nüfus kütükleri; kişilerin kimliklerinin, aile bağlarının, vatandaşlık durumlarının,
şahsî hallerinin ve yerleşim yeri adreslerinin belirlenmesi amacıyla ilçe ve aile esasına göre
nüfus ve vatandaşlık olaylarının tescil edildiği, daimî olarak saklanması gereken resmî
belgelerdir.
Aile kütüğü ve özel kütüklerde tutulan kayıtlar ile yedekleri ve bunlardan çıkarılan
kayıt örnekleri aynı hukukî değere sahiptir. Kayıtlar arasında farklılık olduğu takdirde, aksi
sabit oluncaya kadar kayda esas olan dayanak belgesi geçerlidir.
Nüfus olayları, Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) aracılığıyla, kullanılarak
nüfus müdürlüklerindeki aile kütüklerine ve merkezî veri tabanına tescil edilir.
Bakanlık, doğal afet ve olağanüstü hallere karşı kesintisiz olarak hizmet verilmesini
sağlamak amacıyla, merkezî veri tabanının yedeğinin farklı bir yerde tutulmasını sağlar.
İlçe nüfus müdürlüklerinde kâğıt ortamında tutulan aile kütüklerinin yetkili
makamlarca usulüne göre onaylanmış olması zorunludur. Kâğıt ortamında tutulan ve defter
şeklinde olan aile kütüklerinin her sayfasına cilt ve sayfa numarası verilir. Aile kütüğünün sayfa
birleşim yerleri asliye hukuk mahkemesinin mührü ile mühürlenerek son sayfasına kaç
sayfadan ibaret olduğu yazılır ve mahkeme tarafından onaylandıktan sonra aile kütüklerine
işlem tesis edilir. Onaysız aile kütüğündeki bilgilerin doğruluğu Genel Müdürlük tarafından
teyit edilmedikçe hukuken geçerli değildir.
Nüfus kütüklerinin tutulmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, mevzuat ve
sistemdeki gelişmelere bağlı olarak değiştirmeye ve kâğıt ortamında tutulan aile kütüklerini
uygulamadan kaldırmaya Bakanlık yetkilidir.
Nüfus Kütüklerindeki Bilgiler Gizli midir?
Nüfus kayıtları ve bu kayıtların tutulmasına dayanak olan belgeler gizlidir. Bunlar,
yetkili ve sorumlu memurlar ile teftiş ve denetim yetkisi olanlar dışında kimse tarafından
görülüp incelenemez. Mahkemeler bu hükmün dışındadır.
Yetkili ve sorumlu memurlar sadece kendi yaptıkları iş ve işlemlerle sınırlı olmak
üzere nüfus kayıtları üzerinde sorgulama ve işlem yapabilirler. Nüfus kütüklerine nüfus
olaylarını tescil eden, sorgulama yapan ve bu kayıtlardan belge düzenleyen memurlar ile Kimlik
Paylaşımı Sistemi kapsamında nüfus kayıtlarından faydalanan diğer görevliler de bu gizliliğe
uymak zorundadır. Bu yükümlülük, kamu görevlilerinin görevlerinden ayrılmalarından sonra
da devam eder.
Resmî İşlemlerde Esas Alınması
Kurumlarda kişiyle ilgili olarak yapılan işlemlerde nüfus kayıtları esas alınır. Kurum
kayıtları ile nüfus kayıtları arasında farklılık olması halinde nüfus kayıtlarında değişiklik
yapılmaz, usulüne göre diğer kayıtlar düzeltilir.
